Koncert symfoniczny Filharmonia Narodowa

Przejdź do treści
Koncert symfoniczny
Judith van Wanroij, fot. archiwum artystki

Karol Kurpiński, aktywny w pierwszych dekadach XIX wieku kompozytor, dyrygent i impresario, pozostawił po sobie muzykę fortepianową i orkiestrową, wciąż utrzymujący się w repertuarze Koncert klarnetowy oraz symfonię „batalistyczną”, poświęconą bitwie pod Borodino. Za swe główne powołanie uważał jednak tworzenie (zapomnianych dziś) oper – uwertura do jednej z nich, szczególnie popularnego Szarlatana, przypomni tę ważną aktywność wieloletniego dyrygenta i dyrektora sceny operowej Teatru Narodowego.

Znana z doskonałych interpretacji emblematycznych arii opery francuskiej Judith van Wanroij zaprezentuje podczas koncertu 20 maja mniej znane utwory Christopha Willibalda Glucka, Charlesa Gounoda, Camille’a Saint-Saënsa, Jeana-Baptiste’a Lemoyne’a i Antonia Salieriego. Głęboka wrażliwość i nadzwyczajny talent dramatyczny sopranistki pozwalają jej doskonale oddawać nastroje realizowanych partii, oferując słuchaczom niepowtarzalne doznania muzyczne i teatralne. Repertuar operowy urozmaici także Finale molto presto Franciszka Lessla – jedyny zachowany fragment V Symfonii g-moll.

Tytułowy „eroe” III Symfonii Beethovena nie jest konkretną postacią, lecz ideą, muzyka zaś symbolizuje uniwersalne przesłanie dobra i piękna, miłości i poświęcenia, które powracają także w balecie Twory Prometeusza (jego motyw cytowany jest w finale symfonii), operze Fidelio czy w IX Symfonii. Utwór o klasycznej architektonice, obfituje w wiele innowacji formalnych – dla ówczesnych słuchaczy najbardziej kontrowersyjny był sam monumentalizm oraz siła muzycznej ekspresji: patos, namiętność, potęga brzmienia, dramatyczne kontrasty.


Piotr Maculewicz, Jan Lech

Zamknij

Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie

Działalność orkiestry założonej przez Grzegorza Fitelberga przy Polskim Radiu sięga roku 1934. W 1945 roku, po pożodze wojennej, Stefan Rachoń – dyrygent i skrzypek – reaktywował w Warszawie Orkiestrę Polskiego Radia, rozpoczynając tym samym nowy rozdział w historii zespołu. Przez trzydzieści lat w repertuarze dominowała muzyka popularna i rozrywkowa. Dopiero w połowie lat siedemdziesiątych w profilu artystycznym orkiestry zaczęły zachodzić istotne zmiany. Kierujący nią w latach 1976–1980 Włodzimierz Kamirski konsekwentnie wprowadzał nowy repertuar, a jego pracę kontynuowali Jan Pruszak (1980–1988) oraz Mieczysław Nowakowski (1988–1990).

W 1990 roku, w czasie kadencji Tadeusza Strugały, wtedy jako Polska Orkiestra Radiowa, zespół rozpoczął próby i koncerty w nowej siedzibie – Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego. Wysoki poziom artystyczny orkiestry pozwolił, za kadencji Wojciecha Rajskiego (1993–2006), z powodzeniem organizować zagraniczne trasy koncertowe. W latach 2007–2015 zespołem kierował Łukasz Borowicz, za sprawą którego do tradycji orkiestry wszedł zwyczaj rozpoczynania kolejnych sezonów artystycznych koncertowym wykonaniem nieznanych lub zapomnianych polskich oper. Wśród nich znalazły się m.in. Flis i Verbum nobile Stanisława Moniuszki, Monbar czyli Flibustierowie Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego, a także Zemsta za mur graniczny Zygmunta Noskowskiego.

W 2015 roku dyrektorem artystycznym orkiestry został Michał Klauza. Kolejne sezony nadal rozpoczynały się koncertowymi wykonaniami dzieł wokalno-instrumentalnych polskich kompozytorów zamówionymi przez dyrekcję Programu 2 Polskiego Radia, jak np.: Szarlatan czyli wskrzeszanie umarłych Karola Kurpińskiego i Hagith Karola Szymanowskiego, której wykonanie zostało zarejestrowane na płycie wyróżnionej nagrodą Fryderyk w 2020 roku (kategoria Album Roku – Muzyka Oratoryjna i Operowa).

Polską Orkiestrą Radiową, a od 29 maja 2019 roku roku Orkiestrą Polskiego Radia w Warszawie z wielkim powodzeniem dyrygowali między innymi: Jerzy Maksymiuk, Jacek Kaspszyk, Antoni Wit, Jan Krenz, Marek Moś, Mikhail Agrest, czy Daniel Raiskin. Zespół może pochwalić się występami i nagraniami z udziałem wybitnych solistów, między innymi: Iwony Hossy, Izabeli Kłosińskiej, Aleksandry Kurzak, Olgi Pasiecznik, Ewy Podleś, Jadwigi Rappé, Małgorzaty Walewskiej, Piotra Beczały, Tomasza Koniecznego, Mariusza Kwietnia, Artura Rucińskiego, Krzysztofa i Jakuba Jakowiczów, Konstantego Andrzeja Kulki, Rafała Blechacza, Charlesa Richarda-Hamelina, Krzysztofa Jabłońskiego, Piotra Palecznego, Dang Thai Sona.

W sezonie artystycznym 2008/2009 wydawnictwa fonograficzne zespołu przypomniały i spopularyzowały operę Maria Romana Statkowskiego, a w kolejnych latach m.in. Bezdomną jaskołkę Szymona Laksa w oryginalnej francuskiej wersji językowej, czy operę Monbar czyli Flibustierowie Dobrzyńskiego. Dla uczczenia 100. rocznicy urodzin i 40. rocznicy śmierci Grażyny Bacewicz zostały nagrane i wydane jej trzy Koncerty skrzypcowe oraz opera radiowa Przygoda krola Artura. Rejestracje utworów Andrzeja Panufnika pod dyrekcją Łukasza Borowicza zostały wydane na czterech płytach, uhonorowanych w styczniu 2015 roku nagrodą International Classical Music Award (ICMA), a płyta nagrana z wiolonczelistą Dominikiem Połońskim otrzymała nagrodę Fryderyk w 2007 roku.

 

[2023]