Dzięki najsłynniejszemu z walców Johanna Straussa syna Nad pięknym, modrym Dunajem op. 314 przeniesiemy się najpierw do stolicy Austrii końca lat sześćdziesiątych XIX wieku i pogrążymy na moment w atmosferze słynnych balów karnawałowych.
Niespokrewniony z mistrzem muzyki tanecznej, ale noszący to samo nazwisko Richard Strauss swoje największe sukcesy osiągnął jako kompozytor operowy. Chociaż europejską renomę zdobywał na początku XX wieku jako twórca krwawych muzycznych tragedii, Salome i Elektry, szczerą sympatię publiczności zjednały mu dopiero opery komiczne, takie jak Kawaler srebrnej róży i wystawiona na początku lat trzydziestych Arabella. Muzyczną wizytówką tego ostatniego dzieła staną się wybrane do programu najpiękniejsze jego fragmenty: sopranowo-barytonowy duet Arabelli i Mandryki z II aktu Sie woll’n mich heireten, aria Arabelli z I aktu Mein Elemer!, wstęp orkiestrowy do III aktu oraz scena zamykająca dzieło Das war sehr gut, Mandryka.
Za swoją pięcioczęściową I Symfonię Es-dur „Wiejskie wesele” op. 26 (wykonaną po raz pierwszy na początku marca 1876 roku w Wiedniu pod dyrekcją Hansa Richtera) Karl Goldmark otrzymał pochwały od samego Johannesa Brahmsa, który uznał, że dzieło jest pod każdym względem doskonałe i porównał je do Minerwy wychodzącej z głowy Jupitera. Programowe tytuły poszczególnych ustępów wskazywać mogą na suitowy układ całości i skłaniać słuchaczy do odtwarzania w wyobraźni przebiegu zasugerowanych w tytule utworu uroczystości (Marsz weselny, Pieśń panny młodej, Serenada, W ogrodzie, Taniec). Goldmark od pierwszych taktów ujawnia jednak wysoki kunszt swojego kompozytorskiego rzemiosła, realizując iście mozartowski ideał muzycznego piękna, niemający w istocie wiele wspólnego z estetyką neoromantyczną. Za ukłon w stronę dziedzictwa wiedeńskich klasyków uznać można zwłaszcza część I, której kompozytor nadał formę wariacji.
Grzegorz Zieziula
