Koncert symfoniczny Filharmonia Narodowa

Przejdź do treści
Koncert symfoniczny
Łukasz Borowicz, fot. Ksawery Zamoyski

Jak stwierdził przed laty, od konkursów woli koncerty. Choć Emanuel Ax w młodości brał udział w licznych pianistycznych zmaganiach, sam postanowił konsekwentnie odmawiać pracy w konkursowych jury, przerażała go bowiem konieczność eliminowania uczestników. Pochodzi z żydowskiej rodziny o polskich korzeniach. Urodził się we Lwowie, a do pierwszej szkoły muzycznej uczęszczał przy warszawskiej Miodowej, by po jakimś czasie kontynuować naukę w słynnej Juilliard School w Nowym Jorku. Wielokrotnie otrzymał nagrodę Grammy, w tym u boku Isaaca Sterna i Yo-Yo Ma. Artysta powraca do Warszawy z ostatnim, monumentalnym i przełomowym koncertem fortepianowym Ludwiga van Beethovena. Utwór zdobył przydomek „Cesarski” w niezbyt jasnych okolicznościach, za to – jak napisał Donald Francis Tovey – „ku głębokiemu, acz pośmiertnemu zniesmaczeniu” kompozytora. V Koncert fortepianowy Es-dur powstał w 1809 roku w trudnych czasach konfliktu między Austrią a Francją i zajął w twórczości mistrza z Bonn miejsce szczególne; doszukiwano się w nim nie tylko iście imperialnego charakteru, lecz także apoteozy militarnej symboliki muzycznej.

Niemal sto lat później w Wiedniu odbyło się prawykonanie Schwanensang na chór mieszany i orkiestrę Franza Schrekera do słów zmarłej w Auschwitz librecistki i poetki Dory Leen. Zaś w 1911 roku Grzegorz Fitelberg przedstawił warszawskiej publiczności „dzieło, jakiego nigdy jeszcze żaden Polak nie napisał…”, jak o swojej II Symfonii – szczytowym młodzieńczym osiągnięciu – wyraził się skromnie jej autor, Karol Szymanowski.

Na koncert zaprasza Partner Filharmonii Narodowej – Carolina Toyota Wola
Carolina
Zamknij

Emanuel Ax

Artysta polskiego pochodzenia, urodzony we Lwowie. Jako chłopiec wyemigrował z rodziną do Winnipeg w Kanadzie. Debiutował w Nowym Jorku w Young Concert Artists Series, a w 1974 roku wygrał I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Artura Rubinsteina w Tel Awiwie. W 1975 roku zdobył nagrodę Michaels Award of Young Concert Artists, a cztery lata później – Avery Fisher Prize.

W sezonie 2024/2025 pianista kontynuuje realizację projektu nagraniowego Beethoven For Three z Leonidasem Kavakosem i Yo-Yo Ma, koncertując podczas festiwali BBC Proms w Londynie, Dresdner Musikfestspiele oraz w Musikverein w Wiedniu, Elbphilharmonie w Hamburgu i Philharmonie Luxembourg. Jako solista wystąpi m.in. z Staatskapelle Berlin, Münchner Philharmoniker, NDR Elbphilharmonie Orchester, Orchestre de Paris i Copenhagen Philharmonic Orchestra. Po raz 47. koncertować będzie z New York Philharmonic, a także z orkiestrami z Cleveland, Filadelfii, San Diego, Nashville i Pittsburgha.

Emanuel Ax od 1987 roku związany jest z wytwórnią Sony Classical. W 2017 roku zarejestrował płytę z triami fortepianowymi Johannesa Brahmsa wraz z Leonidasem Kavakosem i Yo-Yo Ma. Nagranie to zapoczątkowało ambitny, wieloletni projekt muzyków, obejmujący tria i symfonie Ludwiga van Beethovena (opracowane na trzy instrumenty). W ramach tego projektu ukazały się dotychczas dwie płyty. Pianista otrzymał nagrody Grammy za drugi i trzeci album Sonat fortepianowych Josepha Haydna oraz za cykl Sonat na fortepian i wiolonczelę Beethovena i Brahmsa nagranych wspólnie z Yo-Yo Ma. W sezonie 2004/2005 wziął udział w filmie Holocaust in memoriam. Medytacja muzyczna (Holocaust: A Music Memorial Film) zrealizowanym z okazji 60. rocznicy wyzwolenia obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Film został wyróżniony International Emmy Award. W 2013 roku solowy album pianisty Variations (utwory Haydna, Beethovena, Roberta Schumanna) zdobył nagrodę Echo Klassik.

Emanuel Ax jest członkiem American Academy of Arts and Sciences. Uczelnie Skidmore College, New England Conservatory of Music, Yale University i Columbia University przyznały artyście tytuł doktora honoris causa.

 

[2024]