Utwór Maslenitsa z 2011 roku francuskiego kompozytora Guillaume’a Connessona to niezwykle błyskotliwe i barwne dzieło orkiestrowe, inspirowane tradycją święta obchodzonego w Rosji, na Białorusi i Ukrainie, związanego z rytuałem pożegnania zimy. Święto Maslenitsy łączy elementy pogańskie i chrześcijańskie, a jednocześnie splata nastrój karnawału ze zbliżającym się postem; dzieło Connessona wyraża tę ambiwalencję emocji w swej trzyczęściowej strukturze, w której szybkie części skrajne odwołują się do żywiołu tanecznego, środkowa zaś wprowadza refleksyjny wątek chorałowy. Jak pisze kompozytor, jest to „obraz łączący bujną radość i cierpienie”, powstały w hołdzie tradycji kulturowej, która go fascynuje.
Skomponowany w 1901 roku II Koncert fortepianowy Siergieja Rachmaninowa to szeroko znane i powszechnie lubiane dzieło, o którym można powiedzieć, że stanowi kwintesencję romantycznego stylu i ducha: przepełnione lirycznym emocjonalizmem, patosem, melancholią, a pod względem muzycznym oparte na bardzo śpiewnych, głęboko zapadających w pamięć tematach. Wpisane w klasyczną, trzyczęściową formę koncertu instrumentalnego jest utworem bardzo jednolitym stylistycznie i wyrazowo.
Mieczysław Wajnberg, wybitny, dziś na nowo odkrywany kompozytor polsko-żydowskiego pochodzenia zamieszkały w ZSRR, swą III Symfonię skomponował około 1950 roku, jednak jej ostateczna wersja powstała 10 lat później i wtedy też utwór został po raz pierwszy zaprezentowany w Moskwie. Fenomen stylu Wajnberga, doskonale widoczny w III Symfonii, wynika z precyzji języka muzycznego, a zarazem prostoty i komunikatywności, która powoduje, że odbieramy jego niezwykle obrazową muzykę jak dzieła przeniknięte wyobraźnią dziecięcą: w dobrym sensie tego słowa naiwne i pełne ufności zarazem.
Robert Losiak
