pp...F!3: Specchio del mondo Filharmonia Narodowa

Przejdź do treści
pp...F!3: Specchio del mondo
La Morra, fot. Dirk Letsch

Około połowy XIV wieku dominujące wcześniej ośrodki muzyczne Italii – Mediolan oraz Werona – zaczęły tracić swoją pozycję na rzecz zyskującej na znaczeniu Florencji. Za najstarszego kompozytora związanego z tym miastem uważa się Gherardello da Firenze. Mimo, że był on osobą duchowną, do naszych czasów przetrwały głównie jego utwory świeckie. Za najważniejszego twórcę florenckiego trecenta badacze uznają jednak niewiele młodszego od Gherardella Francesca Landiniego, który w owym czasie był autorem największej liczby utworów powstałych w tym ośrodku. Co ciekawe, za życia znany był głównie nie jako kompozytor, lecz wybitny organista, pracujący we florenckim klasztorze Santa Trinita, a następnie w Bazylice San Lorenzo. W zachowanych źródłach muzycznych związanych z Landinim, nazwisko artysty często pojawiało się z adnotacją odnoszącą się do jego instrumentu. Zachwyt nad grą Francesca wyraził w 1389 roku prawnik i pisarz Giovanni Gherardo da Prato w swoim dziele Il Paradiso degli Alberti, opisującym ówczesną Florencję. Organetto towarzyszy Landiniemu nawet na portrecie nagrobnym. Być może wybitny talent wykonawczy i docenienie za życia były przyczyną, dla której do dziś zachowało się stosunkowo sporo jego dzieł. Są to jednak wyłącznie kompozycje świeckie.

 

Po prostu... Filharmonia! Projekt 3:

Zarówno epoki historyczne, jak i poszczególne ośrodki kulturalne kojarzone są często z wybranymi, wybitnymi jednostkami, będącymi reprezentantami sztuki tworzonej w danym miejscu i czasie. Spojrzenie wyłącznie z pespektywy jednostki zaburza nam jednak często pełnię obrazu ówczesnej artystycznej rzeczywistości. Dla barokowej Italii takim punktem odniesienia jest dziś z pewnością Antonio Vivaldi. Choć był wybitnym skrzypkiem, tworzył także utwory koncertujące nieprzeznaczone na instrumenty smyczkowe. Czynił tak również inny skrzypek, Georg Philipp Telemann, pozostający dziś w cieniu wywodzących się z Saksonii wielkich luminarzy baroku – Johanna Sebastiana Bacha i Georga Friedricha Händla. W przeciwieństwie do Vivaldiego, Telemann był multiinstrumentalistą, mającym doświadczenie również w grze na instrumentach dętych i klawiszowych.
Za symbol Florencji, jak i całej twórczości włoskiej okresu trecenta uznać można Francesca Landiniego. On także zachwycał współczesnych sobie słuchaczy kunsztem wykonawczym, specjalizując się w grze na organach. Najwybitniejszym znanym obecnie twórcą Rzeczpospolitej pierwszej połowy XV wieku był zaś Mikołaj z Radomia. O jego życiu wiadomo bardzo niewiele, z pewnością jednak powiązać go można z działalnością we wczesnojagiellońskim Krakowie.
 

Daniel Laskowski

 

Zamknij

Doron Schleifer

Kontratenor, w wieku 5 lat śpiewał jako solista w synagodze Hebrew Union College w Jerozolimie, gdzie jego ojciec, Eliyahu Schleifer, pracował jako kantor. Ukończył Jerozolimską Akademię Muzyki i Tańca w klasie fortepianu Yitzhaka Kosova i w klasie kompozycji Ireny Svetovej. Śpiewał także w Jerozolimskim Chórze Chłopięcym pod kierunkiem Jonathana Lessera. Następnie rozpoczął naukę śpiewu w Jerozolimskiej Akademii Muzyki i Tańca u Miriam Meltzer i Zvi Semela. W 2005 roku zdobył tam pierwszą nagrodę w konkursie muzyki barokowej. W tym czasie otrzymał już stypendium od Amerykańsko-Izraelskiej Fundacji Kulturalnej. Fundacja ta wspierała go również, gdy kontynuował naukę w Schola Cantorum w Bazylei (2006–2012). Ukończył tam studia magisterskie pod kierunkiem Evelyn Tubb, Anthony'ego Rooleya, Gerda Türka i Andreasa Scholla, specjalizując się w śpiewie zespołowym z okresu renesansu i baroku.

Doron Schleifer regularnie występuje jako solista i śpiewak zespołowy z bazylejskimi zespołami La Morra, Basel Baroque Consort, Musica Fiorita i La Cetra. Jest także członkiem-założycielem Profeti della Quinta – męskiego zespołu wokalnego, który działa w Bazylei od ponad siedmiu lat. Zespół jest kierowany przez Elama Rotema i wygrał York Early Music International Young Artist Competition w 2011 roku. Doron regularnie występuje z Profeti w Europie, Izraelu, USA, Kanadzie, Chinach i Japonii, a także ze Schola Cantorum Nuremberg pod dyrekcją Pii Praetorius oraz z La Capella Reial de Catalunya pod dyrekcją Jordiego Savalla.  Od 2017 roku corocznie wykłada w Early Music Village w Nagano.

Wraz z Profeti della Quinta zrealizował sześć nagrań płytowych, z których dwa poświęcone są żydowskiemu kompozytorowi barokowemu Salomone Rossiemu (2009, 2013), a dwa inne kompozycjom Elama Rotema w stylu najwcześniejszych oper (2014, 2015). Doron Schleifer nagrał również kilka płyt jako solista, w tym pierwsze na świecie nagranie Pasji według św. Jana Francesco Feo w 2009 roku, nagrane z włoską orkiestrą barokową La Divina Armonia pod dyrekcją Lorenzo Ghielmiego, gdzie wykonywał partię Ewangelisty.

Działalność Dorona Schleifera jako śpiewaka uzupełnia jego praca jako dyrygenta i dyrektora Chóru Synagogi w Bazylei. Chór głównej synagogi w Bazylei może pochwalić się ponad osiemdziesięcioletnią historią – jedyną w Europie, która nie została przerwana przez Holokaust.

[2024]