Trzy realizacje rzadko występującego w muzyce kameralnej gatunku, jakim jest kwartet fortepianowy, stworzone przez polskich kompozytorów: Józefa Deszczyńskiego (Kwartet na fortepian, skrzypce, altówkę i wiolonczelę op. 39, wyd. 1828), Zygmunta Noskowskiego (Kwartet fortepianowy op. 8, 1876) i Aleksandra Tansmana (Suite-divertissement, 1929) łączy nie tylko to, że przez większość dekad XX wieku były dziełami zapomnianymi, ale też że z chwilą, gdy w nowym stuleciu powróciły do repertuaru, stały się prawdziwym odkryciem dla krytyków i publiczności. Mimo różnego czasu powstania i przeznaczenia (Kwartet Deszczyńskiego został napisany jako dzieło salonowe, zaś utwory Noskowskiego i Tansmana miały być wykonywane w sali koncertowej), wszystkie trzy utwory cechuje bardzo dobre opanowanie warsztatu pod względem form i technik kompozytorskich. Napisali je twórcy, którzy równocześnie byli wytrawnymi instrumentalistami, co uwidoczniło się w mistrzowskim operowaniu niełatwą fortepianowo-smyczkową fakturą. Wreszcie, wszyscy trzej kompozytorzy zakodowali w swoich kwartetach przekaz o polskości: Deszczyński – wprowadzając poloneza, Noskowski – krakowiaka, zaś Tansman – przywołując echo rodzimej kołysanki.
Magdalena Dziadek
Pełna wersja omówienia
Scena Muzyki Polskiej to program artystyczny realizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca we współpracy z Filharmonią Narodową, finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Prezentujemy polskich artystów i polską twórczość kompozytorską – szczególnie tę mniej obecną w codziennym życiu koncertowym. Pragniemy promować wykonawstwo muzyki polskiej, inspirować muzyków do sięgania po ten repertuar oraz zainteresować słuchaczy szeroko rozumianą polską twórczością muzyczną. Do programu mogą przystąpić instrumentaliści i wokaliści, soliści i zespoły kameralne. Wyłonione w trybie konkursowym programy z muzyką polską będą prezentowane w Sali Kameralnej Filharmonii Narodowej, a także w innych instytucjach koncertowych w Polsce.